Hashimoto, to coraz częściej stawiana diagnoza, gdy odwiedzamy endokrynologa. Czym jest to schorzenie? Przede wszystkim jest to choroba autoimmunologiczna, która przez wiele lat potrafi rozwijać się bezobjawowo. Układ odpornościowy atakuje własne komórki, przez co dochodzi do różnego rodzaju zaburzeń. Choroba Hashimoto to przewlekłe zapalenie tarczycy, a atak systemu odpornościowego na komórki tarczycy sprawia, że ten gruczoł stopniowo zostaje niszczony, co prowadzi do spadku produkowanych przez niego hormonów. Można powiedzieć, że Hashimoto to jedna z najczęstszych przyczyn niedoczynności tarczycy.
Hashimoto – co to jest?
Nazwa Hashimoto pochodzi od nazwiska doktora Hakaru Hashimoto, który po raz pierwszy ją opisał w 1912 roku. Do dzisiaj nie jest znana przyczyna tej choroby. Jednak uważa się, że do jej wystąpienia mogą przyczyniać się między innymi uwarunkowania genetyczne, nadmiar jodu, czy czynniki hormonalne. Chorobę Hashimoto opisuje się jako przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy, które w przebiegu choroby prowadzi do stopniowego niszczenia gruczołu tarczycy, a to powoduje spadek produkowanych hormonów. U wielu osób choroba ma łagodny przebieg i tarczyca nie jest zniszczona lub też przebiega bezobjawowo.
Objawy Hashimoto
Warto wiedzieć, że objawy Hashimoto wcale nie muszą wskazywać na chorobę autoimmunologiczną lub chorobę tarczycy. U wielu osób pojawiają się objawy np. niedoborów składników mineralnych. a nawet schorzeń natury psychicznej. Dopiero odpowiednia diagnostyka połączona z opisaniem objawów może dać wynik w postaci diagnozy.
Do najczęstszych objawów choroby Hashimoto można zaliczyć m.in. zmęczenie, ciągłe uczucie zimna, bóle stawów i mięśni, „mgłę umysłową”, wypadanie włosów, nieregularne miesiączki, zwiększenie cholesterolu, nagły wzrost wagi, zaparcia, bladość, nadciśnienie tętnicze, chrypka, anemia, a nawet depresja czy stany lękowe.
U wielu osób pojawiają się też inne schorzenia, jak insulinooporność czy zespól jelita drażliwego. Dieta low fodmap może być taka sama jak dieta przy Hashimoto, ponieważ w obu wypadkach wyklucza się z jadłospisu pokarmy powodujące nasilenie stanu zapalnego w organizmie. Dlatego osoby, które mają ZJD mogą nawet nie być świadome, że to schorzenie jest powiązane z chorobą tarczycy.
Choroba Hashimoto – diagnostyka
Aby zdiagnozować Hashimoto potrzebne są konkretne badania. Z racji tego, że u wielu osób choroba ma przebieg bezobjawowy może to być trudne. A nawet lekarz pierwszego kontaktu może najpierw szukać innych przyczyn złych wyników badań lub gorszego samopoczucia. Podstawą diagnostyki w Hashimoto jest wywiad lekarski, badania laboratoryjne i badanie obrazowe. Potrzebne jest zbadanie stężenia we krwi TSH, FT3, FT4, anty-TPO, anty-TG, aby mieć pełny obraz tego co dzieje się w organizmie. U wielu osób samo TSH jest w normie, ale dopiero badanie ft3 i ft4 i porównanie wyników z wynikiem TSH może pokazać czy mamy do czynienia z utajoną niedoczynnością tarczycy. Z kolei anty-TPO i anty-TG to przeciwciała, które pojawiają się przy chorobach autoimmunologicznych. Do potrzebne jest badanie USG tarczycy najlepiej wykonane przez endokrynologa, aby rozpoznać zmiany pojawiające się na tarczycy.
Przebieg Hashimoto
Choroba Hashimoto może przez długi czas przebiegać bezobjawowo. U sporej ilości osób jest wykrywana już w zaawansowanym stadium rozwoju. Można więc powiedzieć, że okres wylęgania zależy od organizmu. Natomiast okres zwiastunów może być bardzo mylący. Pierwsze objawy mogą być mylone z przemęczeniem, brakiem witamin i minerałów w organizmie, a nawet z innymi chorobami. Dopiero w okresie jawnym, gdy mamy już postawioną diagnozę można zabrać się za leczenie i zahamować przebieg choroby. Lekarz endokrynolog może zadecydować o wprowadzeniu leczenia farmakologicznego, głównie opierającego się na regulacji hormonu tarczycy lub o obserwacji i kontroli rozwoju choroby.
Choroba Hashimoto – jak leczyć?
U osób, u których wystąpiła niedoczynność tarczycy potrzebne jest leczenie farmakologiczne polegające na podawaniu preparatów zawierających lewotyroksynę, czyli syntetyczny hormon tarczycy. Dawkowanie dobiera lekarz mając na uwadze stężenie TSH u pacjenta, wiek, masę ciała, nasilenie objawów chorobowych oraz inne choroby czy brane leki. Preparat z lewotyroksyną przyjmuje się raz dziennie, na czczo około godziny przed posiłkiem. Dzięki zażywaniu tego leku możliwe jest unormowanie stężenia hormonu, a to oznacza kontrolę objawów choroby. U większości osób niestety leczenie syntetycznym hormonem trwa do końca życia.
Bardzo ważna jest w Hashimoto dieta, ponieważ występujący stan zapalny tarczycy może być powiązany ze stanem zapalnym w całym organizmie. Dużo osób w przebiegu Hashimoto dowiaduje się też o innych chorobach, które należy leczyć dietą jak insulinooporność – dieta o niskim IG, czy zespól jelita drażliwego – low fodmap. Aby nie nasilać objawów innych chorób lub nie nasilać stanu zapalnego w organizmie potrzebna jest dieta Hashimoto.
Hashimoto, a leczenie dietetyczne
Jest wiele przepisów, które sprawią, że choroba nie będzie nam doskwierać. Choćby książka Hashimoto na widelcu podaje wiele przepisów, które są odpowiednie dla osób z tą chorobą. Choć nie każdy lekarz o tym mówi, to dieta w chorobie Hashimoto jest tak samo ważna, jak unormowanie stężenia TSH. Dzięki diecie można zmniejszyć stan zapalny i wyeliminować dolegliwości takie jak senność, zaparcia i niedobory witamin i minerałów.
Dieta w chorobie Hashimoto powinna być skomponowana indywidualnie. Można więc skorzystać i zamówić indywidualnie dopasowany catering dietetyczny w chorobie Hashimoto. Wybierając catering dietetyczny można podać nie tylko, na co się choruje, aby uwzględnić odpowiednie produkty w jadłospisie, ale też ustalić liczbę kalorii. Wiele osób z Hashimoto z powodu wzrostu wagi się odchudza, dlatego dieta pudełkowa z dostawą pod dom z uwzględnieniem również ilości kalorii może być świetnym rozwiązaniem.
A co jeść w Hashimoto?
Ważne są produkty bogate w jod jak ryby, skorupiaki, a nawet otręby. Istotny jest też selen, który znajdziemy w orzechach brazylijskich oraz rybach i owocach morza. Bardzo potrzebne jest też żelazo naturalnie występujące w nasionach lnu, sezamu, w pestkach dyni, fasoli, soczewicy a nawet w żółtkach jaj. Pokarmy powinny być bogate również w cynk ,który znajdziemy w kaszy gryczanej, jaglanej czy w pieczywie pełnoziarnistym. Nie wskazane są produkty pobudzające stan zapalny jak alkohol, słodycze czy bardzo ostre przyprawy.